Ekonomide 'kritik ay' Eylül olacak
Önümüzdeki haftadan itibaren açıklanacak olan birçok veri, Türkiye'nin ekonomi gündemi olacak. Eylül ayında açıklanacak olan verilerin, hem ekonomi hem de siyasi gündemin belirlenmesinde ana rolü üstlenecek. Enflasyon, işsizlik ve ihracat rakamlarının açıklanacağı Eylül ayında, Türkiye ekonomisinin üç yıllık yol haritası niteliğini taşıyan Yeni Ekonomi Programı'nın ayrıntıları gündemin odağında olacak.
Türkiye'nin ikinci çeyrek büyüme rakamının hafta başında açıklanmasıyla ekonomideki veri gündemi yeniden hareketlenecek. Enflasyon ve ihracat rakamlarının ardından gözler, eylülde açıklanması beklenen Yeni Ekonomi Programı'na (YEP) çevrilecek.
Bu yılın ikinci çeyreğinde yeni tip koronavirüs (Kovid-19) dünyada olduğu gibi Türkiye ekonomisini olumsuz etkiledi. Kovid-19'un etkilerinin en yoğun yaşandığı söz konusu döneme ilişkin büyüme rakamları 31 Ağustos Pazartesi günü açıklanacak. Bu yılın nisan-haziran dönemine ilişkin gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) ve yıllık gayri safi yurt içi hasıla verileri TÜİK tarafından duyurulacak. AA Finans Büyüme Beklenti Anketi'ne göre ekonomistler yılın ikinci çeyreğinde Türkiye ekonomisinin yüzde 11 daralmasını bekliyor. Türkiye ekonomisi yılın ilk çeyreğinde yüzde 4,5 büyümüştü.
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak da büyüme rakamlarına ilişkin öngörüsünün sorulması üzerine, "Türkiye, inşallah ikinci çeyrek performansıyla daralma yaşayan ülkeler içinde en az etkilenen ülkelerden birisi olacak." değerlendirmesinde bulunmuştu.
İHRACAT VE ENFLASYON
Gelecek hafta gözlerin çevrileceği bir diğer veri ise enflasyon rakamları olacak. TÜİK, 3 Eylül Perşembe günü ağustos ayına ilişkin tüketici fiyat endeksi ile yurt içi üretici fiyat endeksini açıklayacak. Tüketici fiyat endeksi (TÜFE) temmuzda yıllık yüzde 11,76, aylık yüzde 0,58 artmıştı. AA Finans Enflasyon Beklenti Anketi'ne katılan ekonomistler ise ağustos ayında TÜFE'nin yüzde 0,96 artmasını bekliyor.
Ticaret Bakanlığı tarafından da 2 Eylül'de ağustos ayına ilişkin geçici dış ticaret verilerinin açıklanması bekleniyor. Kovid-19 nedeniyle tüm dünyada ekonomilerin daralmasının olumsuz etkileri ihracata da yansırken bu olumsuz etkiler haziran ayından itibaren ortadan kalmaya başlamıştı. İhracat, temmuzda bir önceki aya göre yüzde 11,5 artışla 15 milyar 12 milyon dolar olmuştu.
İŞSİZLİK VE SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ TAKİP EDİLECEK
Kovid-19'un etkileri bakımından gözlerin çevrileceği bir diğer veri olan işsizlik rakamları ise 10 Eylül'de belli olacak. TÜİK, haziran dönemine ilişkin iş gücü istatistiklerini açıklayacak. İşsizlik oranı mayısta 0,1 puanlık artış ile yüzde 12,9 seviyesinde gerçekleşmişti.
Pandeminin özel sektör üzerindeki etkileri bakımından 14 Eylül Pazartesi günü duyurulacak ciro endeksleri, perakende satış endeksleri ve sanayi üretim endeksi de yakından takip edilecek.
Kovid-19 sürecinde ertelenen vergi ödemeleri nedeniyle olumsuz etkilenen bütçenin seyri de 15 Eylül'de açıklanacak ağustos ayı rakamlarıyla görülecek. Aynı gün, son aylarda yüksek artış hızıyla dikkati çeken konut satış istatistikleri de belli olacak.
EKONOMİNİN YOL HARİTASI BELLİ OLUYOR
Makro ekonomik göstergelerin yanı sıra, eylülde açıklanması beklenen ve Türkiye ekonomisinin üç yıllık yol haritası niteliğini taşıyan YEP'in ayrıntıları da yakından takip edilecek. YEP'le 2020-2022 dönemine ilişkin enflasyon, istihdam, büyüme, ihracat, cari açık gibi temel makro göstergeler de belirlenmiş olacak. Koronavirüs salgınının ekonomiye etkilerinin YEP'e nasıl yansıyacağı ve ekonomi politikalarına ilişkin ilke ve hedefleri nasıl etkileyeceği de merakla bekleniyor.
BÜTÇE GÜNDEMİ YOĞUNLAŞACAK
Programın açıklanmasıyla, 2021 yılı merkezi yönetim bütçesine ilişkin hazırlıklar da hız kazanacak. YEP'in ardından Orta Vadeli Mali Plan da kamuoyuna duyurulacak ve temel bütçe büyüklükleri burada belirlenmiş olacak. Bakanlıklar, eylülde yoğun bütçe mesaisinde bulunacak ve Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Strateji ve Bütçe Başkanlığınca hazırlanacak 2021 bütçesi 17 Ekim'de TBMM'ye sunulacak.