Taliban kimdir, nedir? Taliban ne zaman ortaya çıktı amacı nedir, lideri kimdir?

Afganistan'ın başkenti Kabil'i ele geçirdiği iddiaları üzerine merak konusu olan Taliban, Türkiye'de de en çok araştırılan konulardan biri oldu. Taliban nedir, kimdir? Taliban'ın amacı nedir, nasıl ve ne zaman ortaya çıktı?

Taliban, Afganistan’ın büyük bir bölümünü yeniden ele geçirdi. Kabil’e giriş yapan örgütün General Raşid Dostum’un evini ele geçirdiği iddia edilen görüntüler, sosyal medyada büyük bir hızla yayıldı. Özbek asıllı bir Afgan asker olan Raşid Dostum’un Özbekistan’a kaçtığı da gelen iddialar arasında yer aldı.

Taliban’ın Kabil’de ellerinde silahlarla rahat bir şekilde dolşatığı görüntülerin yayılmasının ardından, örgüt Türkiye’de de araştırılanlar arasında yer aldı. Peki, Taliban nedir amacı nedir? Taliban Lideri kimdir, ne zaman ortaya çıktı? İşte Taliban hakkında merak edilen tüm detaylar…

Taliban nedir?

Taliban, Arapça’da öğrenciler anlamına gelen bir kelimedir. Taliban örgütü ise Afganistan’ın en kalabalık etnik grubudur. Örgüt, Peştunlar oluşan Sünni İslamcı bir gruptur. Taliban isimli örgüt, Şeriatçı kural ve davranışları ile bilinmektedir. Grup üyeleri kendilerini "Afganistan İslam Emirliği" olarak tanımlamaktadır.

Taliban, Sovyetler Birliği'nin Afganistan'a müdahalesinin ardından Sovyet güçlerinin 1989'da geri çekilmesinden sonra Afganistan'daki merkezi hükûmetlerin zayıflıklarından yararlanarak iktidara gelmiş ve ülkenin büyük bölümünü kontrolü altında tutmuştur.
Temellerini Pakistan'daki medreselerde eğitim görmüş, savaştan kaçan Peştun mülteciler oluşturur. Kelime anlamı İslam öğrencileri olan Taliban, şeriat okullarından ve mülteci kampından toplanan askerlerden oluşur.

1994 yılında ilk kez kendisini göstermiş, 1996'da Afganistan'ın hükûmet merkezi Kâbil'in kontrolünü eline geçirmiştir. O tarihten sonra ülkenin kuzeyinde konuşlanmış olan Kuzey İttifakıyla iç savaşa girişmiştir. İktidarı sırasında Pakistan, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri hükûmetlerinden yardım almış, Afganistan'ın yaklaşık %90'ını denetimi altında tutmuştur.

11 Eylül 2001 Saldırıları sonrası Amerika Birleşik Devletleri'nin saldırılardan sorumlu tuttuğu Usame bin Ladin'i koruduğu gerekçesiyle başlatılan operasyon sonucunda 2001 Kasım'ında iktidardan uzaklaştırıldı. 2004 yılında Taliban yeniden organize olarak ABD ve Müttefiklerine karşı direnişe geçti. 2009 yılında isyan kuvvetlenerek gerilla savaşına döndü. 2019'da Amerika ve müttefikleri Taliban'ın Amerika'yı tehdit edenleri barındırması karşılığında Amerika 14 ay içerisinde Afganistan'dan çekileceğini dair anlaşma yapıldı. Daha sonra her iki taraf da anlaşmanın şartlarını tam yerine getirmemekle beraber biraz da pandemi nedeniyle saldırıları azalttı.

Taliban Lideri kimdir?

Taliban’ın kurucusu Molla Ömer’dir. Liderlerinden biri ise Hibetullah Ahundzade