Türkiye: Cari açık mayısta arttı
Türkiye’de Mayıs ayında cari işlemler dengesi, 3,08 milyar USD açık verdi.
09 Temmuz 2021 - 13:10
Türkiye’de Mayıs ayında cari işlemler dengesi, 3,08 milyar USD açık verdi. Aylık bazda açıklanan cari açık rakamı 2,95 milyar USD olan piyasa beklentisinin ve 1,71 milyar USD olan Nisan verisinin üzerinde gerçekleşmiştir. Cari denge, aylık dönemde ise geçen yılın Mayıs ayına göre 4 milyar USD’den azalmıştır. 12 aylık bazda ise cari açık bir önceki aya göre 32,8 milyar USD’den 31,9 milyar USD’ye daralmıştır.
Cari işlemler dengesi; Mayıs ayında sıkı pandemi kilitlenmesinin ekonomik aktiviteyi vurmasıyla üst üste 19. ayda açık verirken, dış ticaret açığına paralel bir şekilde artış göstermiştir. Burada, bir önceki aya göre bir açılma söz konusuydu, dolayısıyla cari açığın da önceki aya göre yükselmesi normal. Türkiye'nin mal ihracatı, üç haftalık ulusal karantinanın ekonomiyi yavaşlatması nedeniyle Nisan ayındaki 18,6 milyar USD’den 16,6 milyar USD’ye düştü. Önümüzdeki aylara ilişkin olarak pozitif ve negatif olabilecek faktörler bir arada. Öncelikle petrol fiyatları, son dönemde çok yükselme eğiliminde ve geçen yıl düşük seviyeler görülürken şimdi ise 70 USD üzerinde fiyatlanıyor. Aynı şekilde emtia fiyatları da ara malı ithalatı açısından önemli yer tutuyor. Küresel petrol ve emtia fiyatlarındaki artış cari açık üzerinde risk teşkil ediyor. Bir diğer önemli olabilecek unsur ise altın ithalatı, ki 2020 yılında altın ithalatı toplam ithalat içerisinde önemli bir artış kaydetmişti. 2021 yılında ise altın ithalatımız azalma eğilimine girdi. Pandemi koşullarının getirdiği yüksek talep etkisiyle 2020 yılında gerçekleşen bu eğilimin bu yıl azalması ise ithalat artışı etkisi yaratmaması adına olumlu. Altın ithalatının azalması, enerji fiyatlarının ithalat faturasına yansımasını bir nebze dengeleyebilir.
Finansman tarafında doğrudan yatırım kaynaklı net girişler Mayıs ayında 304 milyon USD olarak gerçekleşirken, portföy tarafında 836 milyon USD net giriş olduğu görülmektedir. Hisse senetlerinde net alış 99 milyon USD olurken, borçlanma araçlarında ise 349 milyon USD’lik net alış yapılmıştır. Merkez Bankası yönetimindeki ve politika uygulamalarındaki dönemsel ve ani olabilecek değişim olasılıkları ise sermaye hareketleri bakımından Türkiye’yi gelişmekte olan piyasa emsallerine göre olumsuz bir tarafta konumlandırabilir. Resmi rezervler bu dönemde Türkiye'nin yabancı varlıkları artırmaya yönelik politika hedefini sürdürmesiyle Mayıs ayında 1,2 milyar USD artmıştır. Mayıs 2021 döneminde cari işlemler dengesi 3,08 milyar USD açık verirken, net hata ve noksan veya kaynağı bilinmeyen sermaye hareketleri, aylık 154 milyon USD’lık çıkış gösterdi. Yılın ilk 5 ayında net hata ve noksandan kaynaklanan girişler 6,7 milyar USD oldu.
Ödemeler dengesi… Kaynak: TCMB, Bloomberg
Turizm gelirleri de oldukça önemli yer tutuyor. Mayıs kapanmasının ve Haziran ayında da dış ülkelerin kısıtlamaları dış turizm açısından canlılık olmamasına neden olmuştu. Ancak gerek yurtiçinde aşılama ve düşen vakalar, gerekse de başta Rusya olmak üzere dış ülkelerin kısıtlamalarını ve seyahat engellerini kaldırmasıyla Temmuz’dan itibaren turizm gelirlerinde olumlu bir eğilim bekleriz. İthalatın yüksek seyretmesi cari açık açısından da yukarı risk oluşturacakken, Temmuz’dan itibaren hareketlenen turizm kaynaklı gelirlerin de azaltıcı etkisini gözlemliyor olacağız.
Karşılaştırmalı ihracat (mavi), ithalat (siyah) ve turizm gelirleri (yeşil)… Kaynak: TCMB
Kaynak: Tera Yatırım
Cari işlemler dengesi; Mayıs ayında sıkı pandemi kilitlenmesinin ekonomik aktiviteyi vurmasıyla üst üste 19. ayda açık verirken, dış ticaret açığına paralel bir şekilde artış göstermiştir. Burada, bir önceki aya göre bir açılma söz konusuydu, dolayısıyla cari açığın da önceki aya göre yükselmesi normal. Türkiye'nin mal ihracatı, üç haftalık ulusal karantinanın ekonomiyi yavaşlatması nedeniyle Nisan ayındaki 18,6 milyar USD’den 16,6 milyar USD’ye düştü. Önümüzdeki aylara ilişkin olarak pozitif ve negatif olabilecek faktörler bir arada. Öncelikle petrol fiyatları, son dönemde çok yükselme eğiliminde ve geçen yıl düşük seviyeler görülürken şimdi ise 70 USD üzerinde fiyatlanıyor. Aynı şekilde emtia fiyatları da ara malı ithalatı açısından önemli yer tutuyor. Küresel petrol ve emtia fiyatlarındaki artış cari açık üzerinde risk teşkil ediyor. Bir diğer önemli olabilecek unsur ise altın ithalatı, ki 2020 yılında altın ithalatı toplam ithalat içerisinde önemli bir artış kaydetmişti. 2021 yılında ise altın ithalatımız azalma eğilimine girdi. Pandemi koşullarının getirdiği yüksek talep etkisiyle 2020 yılında gerçekleşen bu eğilimin bu yıl azalması ise ithalat artışı etkisi yaratmaması adına olumlu. Altın ithalatının azalması, enerji fiyatlarının ithalat faturasına yansımasını bir nebze dengeleyebilir.
Finansman tarafında doğrudan yatırım kaynaklı net girişler Mayıs ayında 304 milyon USD olarak gerçekleşirken, portföy tarafında 836 milyon USD net giriş olduğu görülmektedir. Hisse senetlerinde net alış 99 milyon USD olurken, borçlanma araçlarında ise 349 milyon USD’lik net alış yapılmıştır. Merkez Bankası yönetimindeki ve politika uygulamalarındaki dönemsel ve ani olabilecek değişim olasılıkları ise sermaye hareketleri bakımından Türkiye’yi gelişmekte olan piyasa emsallerine göre olumsuz bir tarafta konumlandırabilir. Resmi rezervler bu dönemde Türkiye'nin yabancı varlıkları artırmaya yönelik politika hedefini sürdürmesiyle Mayıs ayında 1,2 milyar USD artmıştır. Mayıs 2021 döneminde cari işlemler dengesi 3,08 milyar USD açık verirken, net hata ve noksan veya kaynağı bilinmeyen sermaye hareketleri, aylık 154 milyon USD’lık çıkış gösterdi. Yılın ilk 5 ayında net hata ve noksandan kaynaklanan girişler 6,7 milyar USD oldu.
Ödemeler dengesi… Kaynak: TCMB, Bloomberg
Turizm gelirleri de oldukça önemli yer tutuyor. Mayıs kapanmasının ve Haziran ayında da dış ülkelerin kısıtlamaları dış turizm açısından canlılık olmamasına neden olmuştu. Ancak gerek yurtiçinde aşılama ve düşen vakalar, gerekse de başta Rusya olmak üzere dış ülkelerin kısıtlamalarını ve seyahat engellerini kaldırmasıyla Temmuz’dan itibaren turizm gelirlerinde olumlu bir eğilim bekleriz. İthalatın yüksek seyretmesi cari açık açısından da yukarı risk oluşturacakken, Temmuz’dan itibaren hareketlenen turizm kaynaklı gelirlerin de azaltıcı etkisini gözlemliyor olacağız.
Karşılaştırmalı ihracat (mavi), ithalat (siyah) ve turizm gelirleri (yeşil)… Kaynak: TCMB
Kaynak: Tera Yatırım
FACEBOOK YORUMLAR